Beroemdste schilderijen van Giorgione
Giorgio da Castelfranco
Ook: Giorgio of Zorzo
Castelfranco Veneto , circa 1478 – Venetië, 17 september 1510
Giorgione – Zelfportret als David (ca. 1509)
Giorgione, geboren als rond 1478 in Castelfranco Veneto, Italië, was een van de meest mysterieuze en invloedrijke schilders van de Venetiaanse Renaissance. Hij kreeg zijn opleiding in Venetië, waarschijnlijk onder de beroemde schilder Giovanni Bellini, en ontwikkelde een unieke stijl die gekenmerkt wordt door poëtische sfeer, subtiele kleurgebruik en een innovatief spel met licht en schaduw. Giorgione’s werk richtte zich vaak op intieme portretten, raadselachtige scènes en atmosferische landschappen, wat een nieuwe, meer contemplatieve richting in de Venetiaanse kunst inluidde.
Zijn meest beroemde werken, zoals La Tempesta en Venere Dormiente, zijn beroemd om hun mysterie en symboliek en hadden een diepe invloed op latere Venetiaanse kunstenaars, waaronder Titiaan, die sommige van zijn werken voltooide na Giorgione’s vroege dood in 1510, vermoedelijk door de pest.
Lees hier → meer over kunst op deze website.
Beroemdste schilderijen van Giorgione</h2
1. La Tempesta (1506-1508) – Giorgione
De Tempesta
Locatie: Gallerie dell’Accademia, Venetië, Italië
La Tempesta (1506-1508) – Giorgione
Dit werk toont een man die leunt op een staf en een halfnaakte vrouw met een baby op schoot, zittend aan een oever, terwijl een onweersbui zich op de achtergrond samenpakt. De schilder maakte gebruik van subtiele tinten om de dreigende atmosfeer van het naderende onweer vast te leggen. De precieze betekenis blijft een raadsel; sommige interpretaties suggereren dat het een allegorie is van de natuur of een verwijzing naar de mythe van de verloren tijd.
Het landschap is gevuld met rijke, organische details, waarbij de bliksemflits aan de horizon de aandacht van de kijker trekt. Giorgione was een meester in het weergeven van atmosferische effecten, zoals te zien is aan het spel van licht en schaduw in het schilderij.
Dit werk wordt gezien als een overgang naar de poëtische landschapsschilderkunst die later beroemd werd in de Venetiaanse school. La Tempesta is een van de eerste schilderijen waarin de natuur bijna als hoofdonderwerp fungeert in plaats van als achtergrond.
2. Venere Dormiente (1510) – Giorgione
Slapende Venus
Locatie: Gemäldegalerie Alte Meister, Dresden, Duitsland
Dit schilderij toont een naakte Venus die vredig slaapt in een landschap, haar lichaam subtiel gekruld en in harmonie met de omringende natuur. De schoonheid van Venus, weergegeven met zachte, warme tinten, straalt een serene rust uit. Het landschap lijkt haar figuur te omarmen, waardoor een gevoel van eenheid tussen mens en natuur ontstaat.
Haar houding en rustende hand op haar schoot symboliseren onschuld en kwetsbaarheid, wat de intimiteit van het werk vergroot. Dit schilderij was een baanbrekend werk in de Venetiaanse kunst door het vrouwelijke naakt op een natuurlijke, sensuele manier weer te geven.
Het inspireerde latere kunstenaars zoals Titiaan, die het schilderij voltooide na Giorgione’s vroege dood. Venere Dormiente wordt gezien als een essentieel werk in de overgang naar een meer naturalistische benadering van het naakt.
3. I Tre Filosofi (1506-1509) – Giorgione
De Drie Filosofen
Locatie: Kunsthistorisches Museum, Wenen, Oostenrijk
I Tre Filosofi (1506-1509) – Giorgione
Dit schilderij toont drie mannen in een heuvelachtig landschap, in diepgaande contemplatie. De drie filosofen vertegenwoordigen mogelijk verschillende fasen van kennis: jeugd, volwassenheid, en ouderdom, waarbij elk figuur anders reageert op de wereld om hen heen. Giorgione’s gebruik van schaduwen en warme kleuren creëert een meditatieve sfeer die het filosofische karakter van het werk versterkt.
Het landschap zelf draagt bij aan het mystieke gevoel en lijkt als een stille getuige van hun gedachten. De drie figuren worden vaak geïnterpreteerd als verwijzingen naar oude Griekse filosofen of wijzen, en het schilderij nodigt de kijker uit om te reflecteren over kennis en vergankelijkheid. Het subtiele spel van licht op hun gezichten en kleding maakt de compositie rijk en complex.
I Tre Filosofi is een baanbrekend werk in de Venetiaanse schilderkunst door de combinatie van intellectuele inhoud en schilderachtige schoonheid.
4. Ritratto di Giovane Uomo (ca. 1505) – Giorgione
Portret van een Jongeman
Locatie: Szépművészeti Múzeum, Boedapest, Hongarije
Ritratto di Giovane Uomo (ca. 1505) – Giorgione
Dit portret toont een jonge man, omringd door een donkere achtergrond, met een ingetogen maar doordringende blik. Giorgione legt een diepe psychologische complexiteit vast, waardoor het portret een innerlijk verhaal lijkt te vertellen. De man draagt een verfijnde maar eenvoudige kledingstijl, waardoor alle aandacht naar zijn expressie en aanwezigheid gaat.
De donkere achtergrond versterkt de intimiteit en tijdloosheid van het portret. Giorgione’s gebruik van licht en subtiele tinten benadrukt de melancholie en introspectie in de blik van de jongeman. Dit werk markeert een verschuiving naar een meer psychologische benadering van portretschilderkunst. Ritratto di Giovane Uomo blijft een van de meest raadselachtige en intrigerende portretten uit Giorgione’s oeuvre.
5. Giuditta con la testa di Oloferne (ca. 1504) – Giorgione
Judit met het hoofd van Holofernes
Locatie: Hermitage Museum, Sint-Petersburg, Rusland
Giuditta con la testa di Oloferne (ca. 1504) – Giorgione
Giuditta con la testa di Oloferne is een krachtige interpretatie van het Bijbelse verhaal van Judit, die de Assyrische generaal Holofernes doodt om haar volk te redden. In dit schilderij wordt Judit afgebeeld terwijl ze het hoofd van Holofernes triomfantelijk vasthoudt, een uitdrukking van kalmte en vastberadenheid op haar gezicht. Giorgione benadrukt haar innerlijke kracht door haar serene, bijna introspectieve blik, die contrasteert met de gruwelijkheid van haar daad.
Het schilderij toont Giorgione’s karakteristieke stijl met zachte licht- en schaduwovergangen en een subtiele sfeer, die Judit als een sterke, maar tegelijkertijd menselijke heldin neerzet. Dit werk, dat zich in de Hermitage in Sint-Petersburg bevindt, belichaamt de complexiteit van vrouwelijke kracht en moed, centrale thema’s in Giorgione’s oeuvre.
6. La Vecchia (ca. 1508) – Giorgione
Portret van een Oude Vrouw
Locatie: Gallerie dell’Accademia, Venetië, Italië
La Vecchia (ca. 1508) – Giorgione
Dit portret toont een oude vrouw met een melancholische blik en de woorden “Col Tempo” (“Met de tijd”) op de achtergrond. Haar gerimpelde gezicht en ernstige uitdrukking symboliseren de vergankelijkheid van het leven en de onvermijdelijke veroudering. Giorgione schilderde haar met een grote mate van medeleven, waarbij haar gezicht het effect van de tijd weerspiegelt.
De sombere kleurtonen benadrukken het thema van vergankelijkheid. Haar ogen stralen wijsheid, maar ook berusting uit, en ze lijkt zich bewust te zijn van haar eigen sterfelijkheid. Dit werk wordt vaak gezien als een allegorie over het verstrijken van de tijd en de ouderdom. La Vecchia blijft een van de meest ontroerende portretten uit Giorgione’s oeuvre en biedt een eerlijke en respectvolle blik op ouderdom.
7. Cristo Portacroce (ca. 1508-1509) – Giorgione
Christus die het Kruis draagt (toeschrijving omstreden)
Locatie: Scuola Grande di San Rocco, Venetië, Italië
Cristo Portacroce (ca. 1508-1509) – Giorgione
Dit schilderij toont Christus met een kalme, bijna serene uitdrukking terwijl hij het kruis draagt. Giorgione gaf het gezicht van Christus een expressieve diepte die zijn lijden, maar ook zijn medeleven, weerspiegelt. De donkere achtergrond en subtiele tinten benadrukken de spirituele en intieme aard van het moment. Dit werk illustreert Giorgione’s talent om religieuze onderwerpen met menselijke emoties te combineren.
De ingehouden compositie en zachte lichtval maken het tot een van de meest ingetogen en aangrijpende afbeeldingen van Christus. Cristo Portacroce wordt beschouwd als een voorbeeld van de Venetiaanse benadering van religieuze schilderkunst, die emotionele intensiteit combineert met technische verfijning.
8. David (ca. 1506) – Giorgione
Het Concerto
Locatie: Palazzo Pitti, Florence, Italië
David (ca. 1506) – Giorgione
David is een ingetogen en krachtige weergave van de Bijbelse held David. In dit schilderij wordt David afgebeeld als een jonge, introspectieve figuur, die het afgehakte hoofd van Goliath vasthoudt.
Giorgione geeft David een serene, bijna melancholische uitdrukking, waarmee hij het moment van overwinning combineert met een gevoel van reflectie. Het schilderij benadrukt Giorgione’s kenmerkende stijl van sfeervolle licht- en schaduwcontrasten en subtiele emotionaliteit, waardoor David wordt afgebeeld als meer dan een held — een mens met diepgang en complexiteit.
9. Pala di Castelfranco (ca. 1502-1503) – Giorgione
Het Drieluik van Castelfranco
Locatie: Kathedraal van Castelfranco Veneto, Italië
Pala di Castelfranco (ca. 1502-1503) – Giorgione
Dit altaarstuk, gemaakt voor de kerk van San Liberale in Castelfranco Veneto, toont de Madonna met het Christuskind, omringd door heiligen. De Madonna wordt centraal geplaatst op een troon, met een intense maar serene uitstraling. De figuren worden omringd door een sfeer van heilige devotie, wat het werk een spirituele kracht geeft.
Giorgione’s gebruik van diepe kleuren en dramatische lichtval versterkt de plechtige stemming. Dit drieluik markeert een verschuiving naar een meer naturalistische stijl binnen de religieuze schilderkunst van Venetië. Het landschap achter de Madonna draagt bij aan de mystiek en verhevenheid van het schilderij. Pala di Castelfranco wordt beschouwd als een van de belangrijkste altaarstukken uit de Venetiaanse Renaissance.
10. La Sacra Famiglia (ca. 1500-1510) – Giorgione
De Heilige Familie
Locatie: National Gallery of Art, Washington D.C., Verenigde Staten
La Sacra Famiglia (ca. 1500-1510) – Giorgione
Dit schilderij toont de Heilige Familie in een rustige, landelijke omgeving, waarbij een gevoel van intimiteit en sereniteit wordt benadrukt. De figuren lijken vredig met elkaar te communiceren in een moment van verbondenheid en harmonie.
De delicate lijnen en zachte kleuren maken het werk een prachtig voorbeeld van Venetiaanse religieuze schilderkunst. Giorgione’s benadering van de Heilige Familie is kalm en respectvol, zonder overdreven dramatiek. Het landschap op de achtergrond versterkt de serene sfeer en de verbondenheid tussen mens en natuur. De subtiele lichtval en zachte tinten dragen bij aan de
Top 10 beroemdste schilderijen van Giorgione
- La Tempesta (1506-1508) – Giorgione
- Venere Dormiente (1510) – Giorgione
- I Tre Filosofi (1506-1509) – Giorgione
- Ritratto di Giovane Uomo (ca. 1505) – Giorgione
- Giuditta con la testa di Oloferne (ca. 1504) – Giorgione
- La Vecchia (ca. 1508) – Giorgione
- Cristo Portacroce (ca. 1508-1509) – Giorgione
- David (ca. 1506) – Giorgione
- Pala di Castelfranco (ca. 1502-1503) – Giorgione
- La Sacra Famiglia (ca. 1500-1510) – Giorgione